Paulien van der Bel
poëzie ongerijmd
In juni stelt de Amsterdamse fotografe Paulien van der Bel (1975) werk tentoon in Zaal 100: stillevens van zwerfafval, in de steek gelaten huizen, kapotte stoelen, vernielde treincoupés. Geen aanklacht tegen vervuiling of vernieling maar een esthetische en poëtische benadering; vuilnis en aantasting zo vastgelegd dat het behalve mooi ogend ook een nieuwe realiteit in beeld brengt, een die de illusie illustreert. Een afgewaaid mot-bruin boomblad zwemt als pijlstaartrog over de bodem van een leeg zwembad. De naar voren getrokken horizon van de zee in een aangespoelde fles op het strand is doordrongen van het laatste licht van een ondergegane zon, door de wolken weerkaatst alleen onder water zichtbaar. Uit een prikkeldraadversperring in de duinen steekt een rood-rubberen handschoen met open handpalm hulpeloos richting beschouwer in een mislukte poging van het strand af te komen. De foto illustreert ook het spel daarmee. 
Er is veel humor. Een raamkozijn vol glaspunten waarover een gordijn naar buiten is gewaaid, biedt uitzicht op een levensgrote graffiti van een zwart-gevleugelde Jezus op een blinde muur er pal tegenover. Jezus als Tarzan op zijn hurken, klaar zich via het als liaan naar buiten hangende gordijn naar binnen te slingeren. In de gehele graffiti-serie over het nog steeds door activisten/kunstenaars en dichters verdedigde Doel nabij Antwerpen staan deuren en ramen centraal. Paulien van der Bel laat met haar "ready-made"-techniek nieuwe contexten ontstaan. Verschillende werelden lopen door elkaar of verbinden zich, verwijzen naar zichzelf maar veranderen tevens van betekenis. In de ruïne van het voetbalstadion op de Wageningse Berg verstrengelen natuur en cultuur zich, maar ook verleden en heden. Op het strand krijgen trossen blauwe touwen de grandeur van boeketten reusachtige bloemen in claire-obscure.
Paulien: "Liever een strand zonder vuilnis, maar je ontkomt er niet aan. Mensen ergeren zich eraan. Het is gebruikt en dan ligt het daar. Ik zie er het mooie van in. Oud materiaal heeft structuur en daarmee karakter. Nieuwbouw bijvoorbeeld leeft niet. Aangetast hout is vermolmd of gespleten, er kan mos op groeien of het zit vol afgebladderde verf. Verf kan de vreemdste vormen aannemen of in schilfers tussen bijvoorbeeld bladeren op de grond liggen."
Er is veel herfst in de foto's, maar niet alles is even anekdotisch. De afgebladderde verfpatronen vormen soms ook geheimzinnige schrifturen, minimale of fundamentele kunstwerken; pure poëzie. Een bijzonder oeuvre.
Foto's van Paulien van der Bel in Zaal 100 juni/september
Aja Waalwijk voor de Staatskrant september 2012