Jan Buys - grafiek en aquarellen
Jan Buys - grafiek en aquarellen
Op donderdag 5 november opent Jan Buys een expositie van grafiek en aquarellen in Zaal 100. Hij studeerde aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam en woont vanaf de jaren tachtig in de Staatsliedenbuurt. Geboren in Purmerend leerde hij de wereld kennen vanuit het Noord-Hollandse landschap - ruimte, openheid en perspectief. Weer en jaargetijden ervaar je pas echt op kale polderwegen.
Het werk bestaat uit frontale, beeldvullende composities, zoals berglandschappen die als muren opdoemen, maar tevens ruimtes suggereren die doorlopen tot ver buiten het beeld. Silhouetten van gevels en toppen van scheepsmasten zijn voldoende om een drukke haven aan te geven. Schepen vragen om horizontale composities, maar Jan Buys zet ze neer met een fragment: de achtersteven van een schip, of de stuurhut. Centraal op de voorgrond kan een meerpaal staan of een scheepstrap die omhoog gaat. Het zijn zulke visuele aanknopingspunten die het schip afmaken, verder laten gaan dan het kader groot is. Door op een klein centraal motief de aandacht te vestigen wordt de toeschouwer als het ware opgenomen in een groter geheel dat weer deel is van iets anders. Een knap staaltje van inzicht in kijkprocessen.
Symetrische composities zijn bij Jan Buys dan ook allesbehalve statisch. Een ets van de spits van een Russisch orthodoxe kerk toont een bol op een puntje, aan weerskanten verankerd met kabels aan een uivormige koepel. De bol verdwijnt deels uit beeld, van een toren is niets te zien. Door een complex spel van uitsnedes, kleuren, schaduw en glans straalt het een ruimtelijkheid uit die het niet alleen plastisch maakt, maar die ook diepte brengt, een cosmische kwaliteit toevoegt.
Het verhaal van de materie is net zo spannend als dat van het afgebeeldene. Op een van zijn etsen is een enorme maan afgebeeld die van links boven het beeld binnenschuift. De aantrekkingskracht wordt voelbaar in een spel tussen proportie, compositie, schaduwwerking en lichtval. Het oppervlak is bezaaid met kraters en sporen. De ruimte ernaast bestaat uit zwarte en paarse vormen, energieën, abstracties van het heelal.
Beweging te brengen middels lijnen, kleurverlopen en compositie is geen geringe opdracht. Toch slaagt Jan Buys hier keer op keer in, of het nu erotische schilderingen betreft of afbeeldingen van de loodsen in de houthaven. Een expositie die het bezoeken meer dan waard is.
Opening 5 november vanaf 16.00 uur in Zaal 100
Aja voor de Staatskrant oktober 2009zie ook: http://janbuys.com/