Huib Pasman
Een vrolijk crisisjaar
Beeldend kunstenaar Huib Pasman tekent jaarlijks nieuwjaarskaarten voor zijn kennissenkring, labyrinteske lijntekeningen vol dramatiek en engagement. Het zijn complexe politieke prenten die zich laten lezen als open stripverhalen, aaneenschakelingen van gebeurtenissen die een afgelopen jaar typeren. Op een afstand kun je meestal de cijfers ontwaren, maar naarmate je dichterbij komt verdwaal je in een zoekplaatje dat, om bijvoorbeeld de jaartallen echt te kunnen ontdekken, op allerlei details het oog laat vallen.
Op de nieuwjaarskaart 2011-2012 "Een vrolijke crisis" is een kroonluchter afgebeeld met op de kaarsen de vlaggen van de landen die de euro delen. Alle wereldgebeurtenissen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De kroonluchter stort in een brekende soupterrien en veroorzaakt een tsunamie op de kaart van Europa. Als tafelkleed over een rond tafelblad gedrappeerd lijkt het een platte wereld. Griekenland valt van de tafelrand, stort in de diepte als meegesleurd door een waterval. De cijfers 2012 zijn moeilijk te vinden. De twee tweëen worden gevormd door respectievelijk de walm van een kaars en de wijnstroom uit een omgevallen fles. Naast de gevallen fles, half bedolven onder vergiftigde komkommers uit Duitsland die het cijfer één vormen, ligt een poppetje met een Noorse vlag op zijn T-shirt dat de nazi-groet brengt. De nul wordt gevormd door de brekende pot midden op tafel. Erachter laat iemand mes en vork uit zijn handen vallen. Naast zijn bord liggen de slachtofffers van het drama in Aphen aan de Rijn. En zo gaat het door.
Die van 2011-2010 is een view vanaf de achterbank van een auto. Uit het dashbord schieten wiki-leaks formulieren. De auto botst tegen een eenrichtingsverkeersbord dat de nul vormt van het verdwijnende 2010 en tegelijkertijd een treurig mondje onder de schrikkende vrouwenogen in de achteruitkijkspiegel suggereert. In de zijspiegel wordt duidelijk wat de bestuurdster ziet: een pastoor die een wegrennend jongetje achternazit. De straatwand wordt gevormd door een BP-pomp waar smog uit opstijgt als verwijzing naar de olieramp in de Mexicaanse Golf. Daarnaast de gekraakte flat van Haïti, met palmboom ervoor, die instort. Weer daarnaast twee torenflats in de vorm van de cijfers elf. Wat eens begon met een spel met cijfers die in elkaar overvloeiden groeide uit tot een vormgevingsspel met jaartallen als platvorm voor allerlei eraan te relateren onderwerpen. In de meest recente zijn de nieuwe jaartallen bijna onvindbaar; als worden ze overspoeld door het verleden.
Het oude en nieuwe jaar visueel te verbinden middels de afbeelding van een grijsaard geflankeerd door een baby is de cliché. Er bestaat, behalve de kaart met het onbetreden sneeuwlandschap, voor zover ik weet, geen noemenswaardige variant. Huib Pasman geeft een nieuwe invulling of eigenlijk wending aan deze traditie. Uit de tentoongestelde serie wordt duidelijk dat elk afgesloten jaar toch weer een rampjaar is geweest. De nieuwjaarswens wordt daarmee geen valselijk in beeld gebrachte schone lei, gesymboliseerd door een maagdelijk sneeuwlandschap of pasgeboren kind, maar brengt de nasleep van het vorige jaar als erfzonde in beeld. Door in een nieuwjaarswens het nieuwe jaar onlosmakelijk te verbinden met de erfenis van het eraan voorafgaande brengt Huib Pasman nieuw leven in een oud verhaal. Een tentoonstelling die je aan het denken zet.
opening 13 januari 2012 om 20.00 uur
Aja Waalwijk januari 2012