In september exposeert beeldend kunstenares Angeline van der Pol veertig foto's in Zaal 100. De foto's vertellen onder meer het verhaal over het Twiske, Groenoord, de acties en de vernietiging van de natuur rondom Ruigoord.
De interesse van Van der Pol voor de ongerepte natuur uit zich vooral in het fotograferen van planten en dieren in de omgeving van Amsterdam. Wilde natuur kan voor haar groot en klein zijn: “Ik hoef niet naar de Grand Canyon. Als je kunt kijken, zie je de natuur overal.” Venijnig veranderen haar portretten van idyllische landschappen in beelden van verdrukking en vernietiging. Zij legde de strijd voor het behoud van Ruigoord vast. Deze foto's steken schril af tegen de door zonlicht overgoten, ongerepte moerassen.
Opvallend zijn ook de beelduitsnedes. Veel doorkijkjes, zoals een poort van bomen of het silhouet van iemand met een superhoge hoed op die de kerk van Ruigoord binnenstapt. In de deuropening van een huisje in Groenoord is iemand bezig een bord op de buitenmuur te spijkeren. Het gezicht valt buiten beeld. Binnen is er het stilleven, buiten is er de actie. Het speelt zich af op verschillende niveaus. De uitkaderingen lopen in elkaar over, het zand op de vloer binnen, loopt door in het zand van de vlakte. Het gereedschap binnen verwijst naar actie buiten.
De foto van Rusthuis Vredelief toont een uit vensters en deuren opgetrokken zitje ter grootte van een telefooncel. Het is een claustrofobisch hok in een desolate omgeving. Van der Pol: “Doorkijkjes maken deel uit van onze huizen, steegjes en hofjes. Rembrandt en Vermeer waren daar ook al mee bezig.”
Van der Pol is een voorzichtige fotografe: “Als ik mensen portretteer moet ik eerst weten of ze het wel willen, en dat kost tijd. Daarom mocht ik in Groenoord fotograferen, waar dat anderen niet toegestaan was.”
Zij maakte ook een reportage over de boomhutten en het fort in Groenoord. Van der Pol: “Van oude rommel kun je prachtige dingen maken. Voor veel mensen bestaat er geen rommel. Het gaat om de regeneratie, de metamorfosen. Ook kunstenaars die oud materiaal gebruiken, vind ik interessant. Daarom fotografeerde ik de sculpturen van Herbert Nouwens, die tot voor kort actief was op het terrein van de Westergasfabriek. Hij verwerkte de verwrongen delen van scheepswrakken die na een aanvaring op de sloop terechtkwamen. Deze kunstenaar is, mét zijn schitterende beelden, door de politici weggewerkt. Mijn foto's hebben in dat opzicht ook een historische waarde.”
Angeline van der Pol kwam via haar betrokkenheid met Ruigoord terecht in de politiek, Zij is deelraadslid voor Amsterdam Anders/De Groenen: “Een politieke loopbaan interesseert me niet, wel de mogelijkheid om via de politiek aan een ideaal te werken. Ik ben en blijf in eerste instantie kunstenaar. Ik hoef niet gekozen te worden om te doen wat ik wil. Die keuze maak ik zelf. In de kunst mag je mensen om de tuin leiden. Mensen willen ook beetgenomen worden. In de politiek mag dat niet. Maar dat dit wel gebeurt, dat had ik niet verwacht van de stadsdeelpolitiek.”
De foto's van Angeline van der Pol worden gebundeld in een binnenkort te verschijnen boek over Ruigoord. De expositie zal de hele maand september in Zaal 100 te zien zijn.
Aja voor De Staatskrant juli 1999